براساس تحقیقات دامپزشکی، بیماری دندانی یکی از مهمترین اختلالاتی است که تا به حال توسط دامپزشکان گزارش شده است. در یک تحقیق دیگر، ۸۰ درصد سگها تا قبل از ۲ سالگی دچار بیماری های دندانی می شوند.
مراقبتهای دندانپزشکی عادی سگها توسط دامپزشکان توصیه شده است اما تعداد کمی از صاحبان حیوانات خانگی به مسواک زدن سگهای خویش می پردازند. طبق یک تحقیق توسط ایپسوس، تنها ۷ درصد صاحبان سگها اذعان داشتند که هر روز دندانهای سگ خود را مسواک می زنند.
دکتر میلیندا لومر، دندانپزشک حیوانات در مرکز دندان حیوانات اگی در کالیفرنیا می گوید،همچنانکه صدها سال پیش بشر فکر می کرد که از دست دادن دندان نشانه ای از تغییرات بالا رفتن سن است. حال ما به این نتیجه رسیده ایم که از دست دادن دندان حاصل مستقیم یک فرایند بیماری است و یک مشکل تلقی می شود.
به منظور درک بهتر از مراقبتهای دندانپزشکی سگها، باید از عناصر سازنده دندان سگ و چگونگی اطمینان از سلامت دندان سگ ها درک مناسبی داشته باشیم. در ذیل برخی حقایق در مورد دندان سگها آمده است.
حقایق مرتبط با دندان سگ ها
۱-سگ ها در طول عمر خود دو سری دندان خواهند داشت.
طبق نظر دکتر دونالد بیبه، یک متخصص هیات دندانپزشکی حیوانات و مدیر بیمارستان بخش دندانپزشکی اپس سگها و گربه ها در کلرادو می گوید: همچون انسانها که دندان شیری دارند، سگها نیز در کودکی دندان شیری دارند.
وی ادامه داد: دندان توله سگ ها یا دندان شیری- همچون دندان دائمی سگها کار می کند اما کوچکتر است. دندانهای شیری بین ۴ تا ۶ هفتگی سگها شروع به جوانه زدن می کند. در مقایسه با دندان کودکان انسان که این فرایند درطول سالهای متمادی رخ می دهد اما این دوره در سگها در عرض تنها چندهفته رخ می دهد.
طبق نظر دکتر بیبه، توله سگها همچون کودکان انسان دندانشان می افتد، اول دندانها شل شده و سپس می افتند. همچنین ریشه دندان به طور طبیعی در داخل لثه جذب می شود.
۲-سگ های بزرگسال نسبت به انسانها دارای تعداد دندان بیشتری هستند
دکتر بیب براین باورست که توله سگها تنها ۲۸ دندان شیری دارند که کم کم می افتند تا دندان های دایمی جایگزین آنها شوند.
سگهای بزرگسال ۴۲ دندان دارند. در مقایسه با سگهای بزرگسال، گربه ها ۳۰ دندان دارند.
طبق نظر دکتر بیب، دندان سگ ها قبل از تولد شروع به شکل گیری می نماید و بعدها با ریختن دندان شیری، این دندانها شروع به جوانه زدن می کنند.
۳-سگ ها نسبت به انسانها کاربرد متفاوتی از دندانهای خود دارند.
در حالی که ساختار شیمیایی و فیزیکی دندان های سگ خیلی مشابه دندان های آدمی است، اندازه و شکل دندان سگ متفاوت از دندانهای انسان است.
معاینه دندان سگ توسط دامپزشک
دکتر بیب بر این باورست که متفاوت ترین دندانها دندان های نوک تیز و دراز سگهاست. این دندانها برای گرفتن، بلندکردن و کشیدن و دفاع کردن ایجاد شده اند. دندانهای بزرگ مربوط به خانواده سگهای شکاری برای پاره کردن و تکه تکه کردن ساخته شده است. این دندان ها کاملا نسبت به دندان انسان متفاوت است. دندان انسان به صورتی است که روی یکدیگر سابیده می شوند تاغذا را نرمتر سازند. طبق نظر دکتر بیب،همچون انسانها، سگها قادر نیستند که غذایشان را کاملا له کنند زیرا دندانهای انها بدین صورت شکل نگرفته است.
۴- ساختار ریشه دندان سگ ها کمی با ساختار ریشه دندان انسان ها متفاوت است
دکتر لیزا لیپمن، یک دامپزشک در شهر نیویورک می گوید: “ساختار ریشه دندان سگها شبیه ساختار ریشه انسان هاست فقط با این تفاوت که در سگها، سه دندان آسیاب بالایی دو ریشه دارند در حالی که دو دندان آسیاب پاییینی سه ریشه دارند”. دکتر لومر می گوید: علاوه براین، ریشه دندان سگها بلند است. بیشتر مردم از بلندی ریشه دندان آنها تعجب می کنند. تاج مشخص دندان معمولا یک سوم طول دندان است. در دندانهای پیشین، تاج تنها یک چهارم طول دندان است.
۵-پوسیدگی دندان سگ ها کاملا به ندرت رخ می دهد
به این دلیل که باکتری دهان سگ ها نسبت به باکتری دندان آدمی متفاوت است، دندان سگها اغلب دچار پوسیدگی نمی شود.
براساس نظریات دکتر لومر، پوسیدگی دندان توسط باکتری رخ می دهد که بر روی سطح صاف دندان رشد می کند و قند را تبدیل به اسید می نماید. سگها همچون انسان ها شیرینی جات مصرف نمی کنند و گونه های باکتری که به پوسیدگی دندان منجر می شوند کمتر در دندان سگ ها دیده می شود.
طبق نظریات دکتر بیب، زمانی که دندان سگ ها پوسیده می شود علت اصلی آن خوردن سیب زمینی شیرین یا موز است. او بر این باورست که درمان پوسیدگی دندان ها در سگها شبیه به روند درمان دندان انسان است به صورتی که دندان خراب را می کشند و با کامپوزیت پر می کنند.
نشانه های بیماریهای دندانی در سگ ها
صاحبان حیوانات خانگی باید به دنبال نشانه های بیماری دندانی درسگ ها باشند. در صورت مواجه با نشانه های بیماری دندان یا لثه در حیوان به یک دامپزشک مراجعه نمایید.
دکتر بیب می گوید: “اکثر صاحبان سگ ها نمی دانند که تا زمانی که بیماری به مرحله پیشرفته نرسیده باشد، سگشان مشکل داشته باشد.” علاوه بر این، سگ ها به طور غریزی سعی می کنند هر گونه درد و ناراحتی را پنهان کنند تا ضعیف به نظر نرسند، و حتی تشخیص وجود مشکل در این سطح مشکل به نظر می رسد.
به گفته دکتر بیب و دکتر لیپمن، نشانه های بیماری دندانی در سگ ها عبارتند از:
لثه های قرمز
لثه های خونی
پلاک دندانی
بوی بد دهان
وجود خون در آب یا کاسه غذا
بزاق ضخیم
کمک گرفتن از یک طرف دهان
افتادن غذا در هنگام غذا خوردن
تورم صورت
مالش چهره با پا و یا روی زمین
نکاتی برای مراقبت از دندان سگ ها
دکتر لیپمن می گوید: “مسواک زدن دندان های سگ شما اولین راهکار در برابر بیماری های لثه است.” تمیز کردن روزانه، همراه با تمیز کردن گاه به گاه حرفه ای توسط دامپزشک، برای مراقب در برابر بیماریهای لثه ضروری به نظر می رسد.
مسواک زدن سگ
برای مسواک زدن دندان های سگ در خانه، صاحبان حیوان خانگی می توانند از راه حل های دامپزشکی و کیت مسواک برای سگ های بزرگسال و یا کیت مراقبت از دهان و دندان برای توله سگ ها استفاده کنند. این کیت های دندان پزشکی سگ شامل مسواک سگ و خمیردندان سگ و گاهی اوقات مایع جرمگیر و تشویقی و اسباب بازی های دندانی برای مراقبت از دندان های سگ ها طراحی شده است.
اسباب بازی جویدنی، تمیز کننده دندان، سایز کوچک، مدل مینی گامی، برند هگن، spin & clean 2
اسباب بازی جویدنی، تمیز کننده دندان، سایز کوچک، مدل مینی گامی، برند هگن
برای جلوگیری از پلاک دندانی، باید از مسواک و مایع ضد پلاک دندان و یا تشویقی های دندانی استفاده کرد که به از بین بردن بقایای غذای روزانه و تار و پلاک دندانی کمک می کند. شما همچنین می توانید دهان سگ خود را با استفاده از مایع تمیز کننده دندان افزودنی به آب آشامیدنی حیوان استفاده کنید تا جرم دندان از بین رود و بهداشت دهانی کلی سگ ارتقا یابد.
تشویقی مخصوص سگ، محافظت از دندان، 45 گرمی، برند پدیگری
تشویقی مخصوص سگ، محافظت از دندان، برند پدیگری
همچنین در کنار فرایند مسواک زدن و تمیز کردن دندان در دامپزشکی، از تشویقی های جویدنی دندانی و یا اسباب بازی های دندانی که باعث بیرون آمدن مواد غذایی از لابه لای دندان ها می شوند استفاده کنید. این معالجات دندانی در سگها برای جلوگیری از بوجود آمدن پلاک و جرم دندانی و خوشبو کردن دهان سگ ها بسیار مفید است.
ست مسواک و خمیر دندان، با دو مسواک انگشتی، مخصوص سگ، برند جیلز
ست مسواک و خمیر دندان
یکی دیگر از گزینه های عالی پودر محافظت از دندان مخصوص سگ هاست که یک تمیزکننده آنزیمی طبیعی دندان محسوب می شود و به راحتی به غذای روزانه افزوده می شود.
مترجم: دکتر محمودرضا اعتضادی
منبع: PetMD